Als startende ondernemer mag je in sommige gevallen willekeurig afschrijven. Je schrijft dan meer af dan normaal, waardoor je minder winstbelasting betaalt. Wat zijn daarvoor de voorwaarden? En wanneer is het interessant voor startende ondernemers om willekeurig af te kunnen schrijven? Je leest het in dit kennisartikel.
Een afschrijving is de boekhoudkundige waardevermindering van een bedrijfsmiddel in een bepaalde periode De waardevermindering van die investeringen (de afschrijving) voer je op als aftrekpost in je administratie. Afschrijven kan over investeringen met een waarde van meer dan € 450 excl. btw. Normaal is de termijn waarover je een bedrijfsmiddel afschrijft, gelijk aan de economische levensduur ervan. Deze levensduur mag je niet zomaar zelf bedenken. Er zijn wettelijke afschrijvingstermijnen hiervoor in het leven geroepen. Echter, door middel van willekeurige afschrijven mag je hier van afwijken. Willekeurig afschrijven wil zeggen dat je zelf beslist of je een bedrijfsmiddel sneller of juist minder snel afschrijft. De afschrijving kan dus versneld worden, of juist uitgesteld; afhankelijk van wat jou als startende ondernemer fiscaal gezien het beste uitkomt.
Rekenvoorbeeld
Je koopt een machine van € 50.000 met een levensduur van 10 jaar en een restwaarde € 10.000. Het bedrag dat je mag afschrijven, is dan normaal gesproken € 50.000 - € 10.000 = € 40.000. Dit bedrag schrijf je af in tien jaar, dus € 4.000 per jaar. Mag je willekeurig afschrijven, dan mag je in een jaar meer of minder afschrijven. Je zou dus ook € 40.000 ineens te laste kunnen brengen van de winst.
Willekeurig afschrijven is speciaal bedoeld als regeling om startende ondernemers meer liquiditeitsruimte te geven. Om in aanmerking te komen voor toepassing van deze regeling dien je aan de volgende voorwaarden te voldoen:
Je moet starter zijn voor de aangifte inkomstenbelasting (jaarlijkse belastingaangifte) en recht hebben op de startersaftrek. De Belastingdienst ziet je als startende ondernemer als je jouw onderneming minder dan 5 jaar geleden bent gestart.
In de jaren dat je de startersaftrek kan toepassen heb je in bedrijfsmiddelen geïnvesteerd (of in het jaar ervoor, het aanloopjaar).
Je onderneming moet een eenmanszaak, maatschap, commanditaire vennootschap óf vennootschap onder firma zijn. BV’s komen niet in aanmerking.
In principe komen alle investeringen in aanmerking voor willekeurig afschrijven, maar de belastingdienst maakt enkele uitzonderingen voor grote, zeer specifieke investeringen, zoals aankoop van huizen, auto’s en bedrijfsmiddelen die bestemd zijn voor verhuur. Wordt binnen 5 jaar na het begin van het investeringsjaar niet langer voldaan aan de voorwaarden, dan moet de willekeurige afschrijving worden teruggedraaid. Dit is bijvoorbeeld het geval als de ondernemer een bedrijfsmiddel alsnog gaat verhuren. In dat geval wordt de boekwaarde van het desbetreffende bedrijfsmiddel gesteld op de boekwaarde die het bij normale afschrijving zou hebben gehad. Lees hier hoe dat werkt.
In 2023 kregen ook langer gevestigde ondernemers, naast starters, de mogelijkheid om willekeurig af te schrijven. Deze regeling is afgeschaft.
Het bedrag dat je willekeurig mag afschrijven is gelijk aan het maximum van de Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek KIA. Bij een gebroken boekjaar mag worden uitgegaan van het grensbedrag van het jaar waarin het boekjaar eindigt. Is een hoger bedrag geïnvesteerd, dan moet op het meerdere normaal worden afgeschreven. Je kunt zelf bepalen voor welke bedrijfsmiddelen dat dan geldt.
Een minimumbedrag is er niet voor willekeurig afschrijven (behalve de € 450 excl. btw die voor afschrijven). Dit houdt ook in dat het minimum bedrag dat geldt voor de KIA niet van toepassing is. Koop je in een jaar bijvoorbeeld een computer van € 2.000, dan heb je geen recht op KIA voor die computer, omdat het bedrag van de investering te laag. Maar je mag de computer wel willekeurig afschrijven.
Door gebruik te maken van willekeurig afschrijven haal je afschrijvingen naar voren of naar achteren. Op die manier kun je de winst die je maakt in een jaar dus verlagen of verhogen. Afhankelijk van de winst die je maakt, kan dit fiscaal voordeel opleveren. Verwacht je een goed jaar te draaien, dan zal het bedrag dat je moet afdragen aan de Belastingdienst hoger zijn. Door afschrijvingen naar voren te halen, verlaag je de winst over dat jaar en betaal je dus minder belasting. Ook heb je mogelijk recht op hogere toeslagen.
In zijn algemeenheid geldt dat het naar voren halen van afschrijvingen interessanter is, naarmate je meer winst maakt. Ben je pas begonnen als zzp'er en maak je (dus) nog niet zoveel winst, maar verwacht je in de komende jaren meer te gaan verdienen, dan kan je ervoor kiezen om nu minder af te schrijven en het volgende jaar juist meer.
Als je willekeurig afschrijft krijg je minder Mkb winstvrijstelling, omdat de winst lager uitvalt. Ook kun je mogelijk minder doteren aan de oudedagsreserve. In de jaren erna kun je bovendien minder afschrijven en treden juist de omgekeerde effecten op. Het is dan ook opletten of de voordelen tegen de nadelen opwegen.
In de wereld van het ondernemerschap is het belangrijk om niet afhankelijk te zijn van slechts één inkomstenbron. Dit kan jou namelijk kwetsbaar maken. Heb je er wel eens over nagedacht dat je wellicht verschillende verdienmodellen kunt hanteren? Dit is natuurlijk niet van toepassing op ieder type bedrijf, maar laten we eens kijken naar de voordelen van het diversifiëren van jouw verdienmodellen als (startende) ondernemer.
