In het derde kwartaal van 2024 werden er, in vergelijking met hetzelfde kwartaal vorig jaar, opnieuw minder startende vestigingen (hierna genoemd ‘starters’) ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (KVK). Het aantal starters daalt al vijf kwartalen op rij in vergelijking met hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Het aantal stoppende vestigingen (hierna genoemd ‘stoppers’) blijft stijgen. Met een toename van 2,6% van het aantal vestigingen ziet KVK hiermee het laagste groeisaldo in de afgelopen tien jaar.
Aantal faillissementen met 38% gestegen
Het aantal starters bedroeg in het derde kwartaal 59.105, dat is een afname van 7,8% ten opzichte van hetzelfde kwartaal vorig jaar, toen het er 64.071 waren. Het aantal stoppers nam met 15% toe (34.087 in Q3 2024) en het aantal faillissementen steeg met 38% (1.151 in Q3 2024).
In totaal stonden er eind Q3 2.5814.422 vestigingen ingeschreven in het Handelsregister. Per saldo neemt het aantal vestigingen nog steeds toe, maar met een stijging van 2,6% ten opzichte van het derde kwartaal vorig jaar, is dit het laagste groeisaldo in de afgelopen tien jaar.
Volgens Joris Knoben, hoogleraar Strategie en Ondernemerschap bij Tilburg University, kunnen er meerdere verklaringen zijn voor deze ontwikkeling. Knoben: “Allereerst zijn er enkele nieuwe maatregelen vanuit de overheid, zoals het wetsvoorstel Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR) en de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zzp’ers. De aankondigingen van dergelijke maatregelen zorgen voor meer terughoudendheid bij het starten als ondernemer.”
“Ook zijn er zijn de afgelopen jaren al heel veel bedrijven bijgekomen. Op een gegeven moment is het bedrijvenlandschap verzadigd. De Nederlandse economie komt dan aan de grens van hoeveel ruimte er is voor (nieuwe) bedrijven. Na een periode met veel nieuwe starters, breekt het punt aan waarin sommige van deze ondernemingen omvallen of overgenomen worden. Je ziet dan dat ondernemingen waarbij het goed gaat, steeds verder groeien. Zij drukken anderen weg of nemen ze over. Het lijkt erop dat de Nederlandse economie in zo’n consolidatiefase komt. Het patroon van minder starters en meer stoppers en faillissementen past hier helemaal bij.”
Persoonlijke dienstverlening
Een van de populairste sectoren om een bedrijf te starten is de Persoonlijke dienstverlening, waaronder bijvoorbeeld kappers, schoonheids- en nagelsalons vallen. Tegelijkertijd zijn hier met een toename van 23% ten opzichte van Q3 vorig jaar ook veel stoppers. Knoben: “Een reden hiervoor kan zijn dat persoonlijke dienstverlening een sector is waarbinnen relatief makkelijk geëxperimenteerd kan worden. Nieuwe ondernemingen en businessmodellen zijn redelijk laagdrempelig om op te starten om te bekijken of het voldoende succesvol is. Dat zorgt ervoor dat binnen deze groep ook weer veel ondernemingen stoppen en er dus veel dynamiek plaatsvindt.”
